Het nieuwe kabinet wil een minimumtarief voor zelfstandigen zonder personeel introduceren. Zzp’ers moeten straks tenminste 125% van het wettelijk minimumloon verdienen, zo hebben de formerende partijen afgesproken in hun conceptregeerakkoord.
Ingewijden bevestigen dat zelfstandigen ook straks niet verplicht worden zich te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid of voor pensioen. Tegelijkertijd moeten zzp’ers die wel een arbeidsongeschiktheidsverzekering willen afsluiten of een pensioenspaarpot willen aanleggen, daarvoor wel een kans krijgen.
Nu verdient een klein percentage van de zelfstandigen, zoals sommige pakketbezorgers, zo weinig dat zij zich niet of nauwelijks kunnen indekken tegen risico’s. Dat is volgens de formerende partijen onwenselijk. Daarom is het straks aan de nieuwe minister van Sociale Zaken te kijken hoe de introductie van een minimumtarief van rond 125% van het minimumloon kan worden vormengegeven.
Tegelijkertijd wordt wel de fiscale zelfstandigenaftrek afgebouwd, net als alle andere aftrekposten inclusief de bij de VVD geliefde hypotheekrenteaftrek. De aftrekposten worden uiteindelijk beperkt tot het niveau van de eerste schijf van maximaal ongeveer 37%, het normale tarief van de nieuw in te voeren ‘vlaktaks’. Net als de hypotheekrenteaftrek gold de zelfstandigenaftrek lang als een van de heilige huisjes in Den Haag en was een hervorming taboe.
Om de doorgeschoten flexibilisering van de arbeidsmarkt verder aan te pakken, beperkt de aanstaande coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie ‘stevig’ de mogelijkheden voor payrolling. Payrolling, het uitbesteden van het juridische werkgeverschap, is in veel andere landen al verboden. Het aanstaande kabinet wil daarnaast meer rechten voor uitzendkrachten op het gebied van opbouw van sociale zekerheid. Zodoende worden zij duurder om in te huren voor werkgevers.
Het verschil in prijs met vaste werknemers wordt daarmee kleiner. De vier formerende partijen hopen dat bedrijven er zo weer toe overgaan werknemers een vast contract te geven. Om werkgevers extra aan te moedigen, wordt de loondoorbetalingsplicht bij ziekte van twee jaar beperkt. Kleine werkgevers hoeven straks hun zieke personeel nog maar een jaar door te betalen. Het tweede jaar doorbetaling wordt dan collectief vormgegeven.
VVD, CDA, D66 en ChristenUnie komen ook tegemoet aan een andere werkgeverswens: ze draaien het besluit van Rutte II terug om flexwerkers al na twee jaar een vast contract aan te bieden. Dat hoeft straks pas weer na drie jaar, zoals ook gebruikelijk was tot 1 juli 2015. Het idee was destijds dat werkgevers hun tijdelijke contractanten sneller in dienst zouden nemen, maar in de praktijk vlogen die juist eerder de laan uit.
Het nieuwe kabinet poogt daarnaast om bedrijven en zzp’ers meer duidelijkheid te geven over hun onderlinge arbeidsrelatie. Daartoe gaat de onder zelfstandigen gehate wet-DBA van tafel. Daarvoor in de plaats komt een soort ‘opdrachtgeversverklaring’, die opdrachtgevers vooraf online – via een gebruikersvriendelijke webmodule – invullen. Deze moet de zogeheten ‘modelcontracten’ in de wet-DBA vervangen, die vorig jaar zo veel onzekerheid veroorzaakten dat bedrijven zich massaal ontdeden van zzp’ers.
De grootste kostenbesparing die het nieuwe kabinet wil doorvoeren, zit volgens bronnen bij Volksgezondheid — het ministerie dat het meeste geld uitgeeft. Rutte III wil de zorgkosten in de hand houden op dezelfde manier waarop het demissionaire kabinet dat met succes deed: door akkoorden te sluiten met de ziekenhuizen en andere zorgverleners over uitgavenplafonds.
Tot slot gaat het topsectorenbeleid op de schop. De huidige lijn van subsidiepotjes voor een beperkt aantal kansrijk geachte sectoren maakt plaats voor een ‘andere, modernere aanpak’. Hoe dit er uit gaat zien, geven de Haagse bronnen nog niet prijs. Voor het overige zouden grote bezuinigingsmaatregelen uitblijven, omdat de formerende partijen gebruikmaken van het begrotingsoverschot dat Rutte II achterlaat.
Bizznizz Partners is de raadgever die dicht bij u staat.
bizz@bizznizz.nl